Palma wielkanocna. Symbol Świąt
31 Marca 2023Przed nami Niedziela Palmowa, nazywana także Kwietną, czy Wierzbną. Podczas uroczystości Niedzieli Palmowej, obecnej w kościele od XI wieku, święcone są „palmy”.
Uroczystości Wielkiego Tygodnia otwiera Niedziela Palmowa, obchodzona na tydzień przed Niedzielą Wielkanocną na pamiątkę tryumfalnego wjazdu Jezusa do Jerozolimy, gdzie witany był przez tłumy, powiewające gałązkami palmowymi. Miały one zapowiadać nadchodzącą męczeńską śmierć, jak i późniejszą chwałę Zmartwychwstania.
Dla upamiętnienia tego faktu, opisanego w Ewangelii św. Jana, od IV w. w kościołach odbywają się procesje, natomiast w wieku XI wprowadzono do liturgii święcenie zielonych gałązek nazwanych palmami od swego pierwowzoru (w Polsce były to przede wszystkim gałązki wierzby). Palma traktowana jest przez Kościół jako symbol chwały ale też męczeństwa, ponadto przez Ojców Kościoła uznana została za symbol czystości. Trzeba jednak podkreślić, że symbolika zielonej gałęzi ma swoje korzenie jeszcze w okresie przedchrześcijańskim, występowała bowiem w obrzędach wielu ludów i w związanych z nimi praktykach magicznych, których wiele przetrwało w kulturze ludowej. Gałąź zielona była od wieków symbolem życia, sił witalnych, odradzającej się przyrody, zapowiadała kwitnienie i owocowanie. Jej wyjątkowe właściwości miał jeszcze potęgować fakt poświęcenia jej w kościele w trakcie obrządków Niedzieli Palmowej.
- Przed Wielkanocą wieczorami kobiety schodziły się na pogwarki i wspólnie wykonywały palmy na Niedzielę Palmową. Używały do tego głównie borowiny, żywych kwiatów, ważne były bazie, które po poświęceniu dzieci jadły, by uchronić się od bólu gardła - wspomina Józefa Bucka, artystka ludowa i regionalistka z Kostomłotów w gminie Miedziana Góra, uhonorowana tytułem "Zasłużony dla Powiatu Kieleckiego". - Poświęconą palmę umieszczało się za świętym obrazem, ponieważ wierzono, że chroni dom przed uderzeniami pioruna - opowiada.
Źródło: MWK