Leśne ABC
7 Lipca 2020
Jak zachować się w lesie w czasie burzy, co zrobić, gdy się zgubimy i czy można dokarmiać dzikie zwierzęta? - podpowiadamy państwu jak bezpiecznie spędzić czas w lesie w ramach naszego cyklu „Wypoczywajmy bezpiecznie w powiecie kieleckim”.
Las jest doskonałym miejscem do wypoczynku. Jednak odpoczywając na łonie natury pamiętajmy, aby mądrze korzystać z jej uroków.
Zanim wejdziemy do lasu
- Wybierając się do lasu pamiętajmy o odpowiednim stroju. Powinniśmy go dostosować do panujących warunków, nie zapominając o wygodnym obuwiu. Dobrze jest założyć długie spodnie, bluzkę z długim rękawem i czapkę na głowę. Taki strój chroni nas przed kleszczami. Kiedy jest ciepło nie zapominajmy o środkach przeciw kleszczom – mówi Roman Wróblewski, zastępca Nadleśniczego ds. użytkowania lasu i marketingu z Nadleśnictwa Kielce.
Zakryte buty chronią nas nie tylko przed nierównościami terenu, wystającymi korzeniami drzew, ale również przed ukąszeniem żmii.
Samochód
Jeżeli przyjeżdżamy do lasu własnym pojazdem należy go pozostawić w miejscu oznaczonym jako parking lub miejsce postojowe. Nie wolno wjeżdżać do lasu samochodem. - Nie należy pozostawiać samochodów przed szlabanami i na poboczach dróg, nawet jeśli są one dopuszczone do ruchu, ponieważ mogą one utrudnić na przykład dojazd straży do pożaru – tłumaczy leśniczy z Nadleśnictwa Kielce.
Z mapą, telefonem ...
Leśnicy zalecają, aby udając się na leśny spacer poznać wcześniej topografie terenu. Jeśli mamy mapę danego obszaru to warto ją zabrać ze sobą. Powinniśmy mieć naładowany telefon, który pomoże nam ustalić pozycję w przypadku zgubienia się. W lasach jest mało, tzw. białych plam, w których nie mamy zasięgu.
Mapy okolicy często są umieszczane na tablicach, ustawianych przed leśniczówkami czy na leśnych parkingach. Warto je sfotografować w trakcie wycieczki. Uchroni nas to przed kluczeniem po leśnych drogach lub nawet zabłądzeniem - w razie kłopotów wystarczy spojrzeć na ekranik aparatu.
Na zlecenie Lasów Państwowych została również przygotowana aplikacja umożliwiająca dostęp do map lasów. Aplikacja mBDL (mobilny Bank Danych o Lasach) już można pobrać na telefony i tablety z systemem Android.
Pomocne w orientowaniu się w terenie mogą być drogi i tory kolejowe, na które trafimy po wyjściu z lasu. Podążając wzdłuż nich, z całą pewnością dotrzemy do cywilizacji.
Las jest podzielony na specjalne sektory zwane oddziały leśne. Każdy oddział ma swój numer. Na skrzyżowaniu linii znajduje się słupek oddziałowy z numerem oddziału. Słupki umieszcza się zwykle w północno-wschodnim rogu skrzyżowania linii. - Tę samą numerację oddziałów znajdziemy na mapach leśnych – lokalizacja naszego położenia jest więc prosta. W wypadku braku mapy, dzięki słupkom możemy przynajmniej określić strony świata. Jeżeli na napotkanym słupku oddziałowym mamy numery czterech różnych oddziałów, to narożnik słupka między dwoma najniższymi numerami wskazuje północ. Może zdarzyć się, że jeden z jego boków nie ma numeru i jest zamalowany na biało, co wskazuje obszar lasu niepaństwowego – tłumaczy Roman Wróblewski.
Co w sytuacji, gdy się zgubimy a nie mamy mapy i telefonu? – Najważniejsze jest nie wpadać w panikę i spokojnie podążać w jednym kierunku, aż natrafi się na charakterystyczne punkty terenu. Z mapy leśnej, przy odrobinie wiedzy, można wyczytać sporo informacji o terenie i czuć się bezpiecznie w zielonych ostępach – dodaje leśniczy.
Burza w lesie
Jeżeli prognoza pogody przewiduje gwałtowne burze z deszczem lepiej zrezygnować z leśnej wycieczki. Przebywanie w lesie jest bardzo niebezpieczne w czasie burzy – mówi leśniczy. Zaleca się nie chronić i nie opierać pod wysokimi drzewami. Należy oddalić się od rzek i strumieni. Jak najszybciej udać się do samochodu lub znaleźć zabudowanie, w którym można się schronić.
Dzikie zwierzęta
Należy unikać kontaktu z dzikimi mieszkańcami lasu dla ogólnego bezpieczeństwa. – Jeżeli na naszej drodze spotkamy dzika lub inne dzikie zwierze spokojnie omijamy go. W sytuacji, gdy widzimy, że zwierze jest agresywne staramy się jak najszybciej oddalić na bezpieczną odległość. Zwierzęta są nieprzewidywalne w czasie godów i wtedy nawet rogacz sarny czy byk jelenia może być niebezpieczny. Podobnie może być, gdy zaskoczymy matkę z młodymi w sytuacji, gdy nie może szybko uciec. Wtedy nawet sympatyczna i płochliwa sarna broniąca swojego koźlęcia potrafi atakować człowieka ostrymi raciczkami. Spotkania z dziwnie zachowującymi się zwierzętami trzeba zgłosić leśnikom – radzi Roman Wróblewski.
Gdzie można natrafić na żmije? Jak zabezpieczyć się przed nimi? Na żmiję zygzakowatą możemy się natknąć przede wszystkim w podmokłych fragmentach lasów, pośród rumowisk skalnych, na wilgotnych łąkach, torfowiskach, obrzeżach bagien i na zrębach. Lubi miejsca dobrze naświetlone. - Dlatego możemy spotkać ją np. na środku leśnej ścieżki, gdzie wygrzewając się ma nieco uśpioną czujność. Zaniepokojona naszymi krokami, zazwyczaj szybko znika w pobliskiej kryjówce. Czasami jednak, gdy przezorność i szybkość ją zawiedzie, próbuje odstraszyć potencjalnego napastnika. Zwija swoje ciało, unosi głowę i głośno syczy. Należy wtedy zachować dystans co najmniej jednego metra, nie wykonywać gwałtownych ruchów i nie drażnić jej. Wtedy żmija nas nie zaatakuje, a my możemy spokojnie wycofać się i uniknąć ugryzienia – dodaje leśniczy. - W większości przypadków ukąszenie żmii prowokuje człowiek drażniąc ją lub próbując chwytać. Gady te są od nas dużo bardziej ostrożne i unikają jakiegokolwiek kontaktu z ludźmi. Nigdy bez powodu nie atakują człowieka, a ich ewentualna agresja jest spowodowana wyłącznie strachem czy zaskoczeniem nagłą sytuacją.
Tam, gdzie spodziewamy się spotkać żmiję, patrzmy uważnie pod nogi i sprawdzajmy miejsce, w którym chcemy usiąść. Bezpiecznie jest mieć wysokie, solidne buty, bo żmija w zasadzie atakuje tylko do wysokości naszej kostki. Poza tym, gdy wędrujemy w ciężkich butach, żmije usłyszą nas z daleka.
Pies w lesie
Spacer z psem po lesie to wielka przyjemność, ale trzeba pamiętać, że nie wolno psów puszczać luzem. Należy pamiętać, że nawet mały, pozornie spokojny pies to drapieżnik, który w genach ma polowanie. Ponadto psy mogą zgubić się w lesie w pogoni za dzikim zwierzęciem.
Ognisko w lesie
Leśnicy apelują, aby nie rozpalać ognia poza miejscami do tego przeznaczonymi. Nierozważne obchodzenie się z ogniem może spowodować tragiczny w skutkach pożar.
