Kalendarz grzybiarza
14 Lipca 2020
Wszystko wskazuje na to, że sezon grzybowy można już uznać za otwarty. Spacerując po lesie coraz częściej natrafiamy na grzyby. Podpowiadamy państwu, kiedy zbierać borowiki, kurki, maślaki czy podgrzybki.
- Utarło się, że zbieranie grzybów zaczyna się w Polsce we wrześniu. Fakt, najwięcej jest wtedy borowików i podgrzybków, które najbardziej lubimy za ich walory smakowe. Ale w naszych lasach okres grzybowy zaczyna się znacznie wcześniej – mówi leśniczy Dariusz Cieślik.
Około połowy czerwca swoje kapelusze ukazuje coraz więcej grzybów jadalnych. W tej letniej grupie są kurki, podgrzybki złotawe, sitarze, koźlarze, maślaki pstre. Grzyby trujące też w tym okresie nie próżnują i pojawiają się muchomory plamiste, strzępiaki ceglaste, goryczaki i olszówki.
- W Polsce rośnie 47 gatunków jadalnych grzybów leśnych, jednak najwyżej cenione są borowiki, podgrzybki, koźlarze, maślaki, kanie, gąski, opieńki oraz kurki - informuje Joanna Ciborowska, grzyboznawca z Wojewódzkiej Stacji Sanitarno-Epidemiologicznej w Kielcach.
Grzyby nie lubią suszy i zazwyczaj, gdy lipiec jest gorący, nie spieszą się na powierzchnię. Lecz, gdy lipiec jest mokry, zaczynają się pojawiać gatunki, które przynależą do sierpnia. - We wrześniu zaczynają się ulubione przez grzyby warunki pogodowe. Ich masowy wysyp zaczyna się w połowie września i trwa zazwyczaj do pierwszych przymrozków. Wtedy w naszych lasach pojawiają się najpopularniejsze te najpopularniejsze gatunki – dodaje leśniczy.
Na tym się nie kończy sezon na grzyby w lasach. Późną jesienią, a nawet jeszcze w listopadzie pojawiają się grzyby jadalne i niejadalne.
Kalendarz występowania najpopularniejszych grzybów leśnych:
- Borowiki: od lipca do października (pełnia tworzenia owocnika przypada na wrzesień i październik),
- Podgrzybki: od czerwca do listopada (pełnia tworzenia owocnika przypada na wrzesień i październik),
- Maślaki: od czerwca do października (pełnia tworzenia owocnika we wrześniu),
- Gąski: od lipca do listopada (pełnia tworzenia owocnika przypada na październik i listopad),
- Kurki: od czerwca do listopada (pełnia tworzenia owocnika przypada na sierpień, wrzesień i październik),
- Koźlarze: od lipca do października (pełnia tworzenia owocnika przypada na sierpień i wrzesień),
- Kanie: od czerwca do listopada (pełnia tworzenia owocnika przypada na wrzesień i październik),
- Opieńki: od września do listopada (pełnia tworzenia owocnika w październiku).
Jak radzą leśnicy oraz grzybiarze zbierając grzyby powinniśmy pamiętać, aby nie uszkodzić grzybni znajdującej się w górnej warstwie gleby. Gwałtowne wyrywanie, zawsze prowadzi do jej uszkodzenia. Starajmy się także nie ścinać nożem grzybów nad ziemią. Odcięta i pozostawiona w ziemi dolna część trzonu rozkłada się i powoduje zakażenie bakteriami i pleśniami macierzystej grzybni. Nie powinno się rozkopywać ściółki i mchu w poszukiwaniu grzybów. Takie zachowanie pozbawia grzybnię ochrony przed wysychaniem.
Pamiętajmy, aby zbierać wyłącznie grzyby dorosłe i w pełni ukształtowane, a nie tylko ich kapelusze lub jakieś fragmenty. - Zdarza się, że grzyb jadalny ma bardzo wiele cech podobnych do niejadalnego. Ten najbardziej trujący, to muchomor zielonawy, pospolicie nazywany sromotnikowym. To łagodny grzyb o słodkawym smaku, co nie wskazuje, że może nam zaszkodzić. Natomiast jest grzybem bardzo trującym, bo zaledwie 50 gram jest dawką śmiertelną - wyjaśnia Joanna Ciborowska. Ekspertka radzi, by nie zbierać grzybów blaszkowych, bo wśród nich znajduje się właśnie muchomor sromotnikowy.
W przypadku wątpliwość czy dany grzyb można zaliczyć do jadalnych możemy liczyć na pomoc grzyboznawcy z Wojewódzkiej Stacji Sanitarno-Epidemiologicznej w Kielcach. – Nie odmawiamy pomocy. Niestety w dobie epidemii koronawirusa zmienił się sposób konsultacji. Nie będzie możliwy bezpośredniego kontakt. Zainteresowana osoba będzie musiała poczekać przed budynkiem po zostawieniu grzyba do sklasyfikowania – wyjaśnia Ciborowska.- Jeżeli mamy jakiekolwiek wątpliwości, unikajmy grzybów blaszkowych i zbliżonych wyglądem. Ludzie mylą tego muchomora z młodą pieczarką, gąską, gołąbkiem zielonawym. Bezpieczniej jest zbierać grzyby rurkowe, które pod kapeluszem mają gąbki. Zawsze możemy skorzystać też z atlasu lub aplikacji na telefon dotyczącej grzybów – dodaje.
W ubiegłym roku 166 grzybów zostało sklasyfikowanych przez pracowników sanepidu, łącznie z porad skorzystało 100 osób. Często dotyczyły one grzybów rosnących w domowych ogródkach lub przydomowych zagajnikach.