Forum Partnerów programu „Zawołani po imieniu” - „Odpowiedzialni za pamięć”

 

Wydarzenie miało na celu pokazanie znaczenia współpracy i wspólnej odpowiedzialności za pamięć, w której liczy się nie tylko dzielenie doświadczeń, ale także wzajemna pomoc i inspiracja, która będzie miała wpływ na naszą pamięć, edukację oraz kształtowanie naszej tożsamości.

Główną ideą Forum Programu jest integracja działaczy samorządowych z miejscowości, gdzie odbywały się upamiętnienia, wymiana doświadczeń i aktywizacja do dalszych działań, które służą szerzeniu pamięci i jej przekazywaniu.

 

Uczestnicy Forum podejmowali dyskusję na temat „kapitału moralnego”, jego znaczenia i wpływu na budowanie poczucia wspólnoty i narodowej tożsamości. Duma i współodpowiedzialność za przodków była kolejnym elementem prowadzonych rozmów, których celem było ukazanie, w jaki sposób można ją wykorzystać w polityce historycznej do wzmacniania więzi między obecnymi i przyszłymi pokoleniami.

Uczestnicy forum dyskutowali także o kluczowej roli dyrektorów instytucji kulturalnych i naukowych w kształtowaniu pamięci historycznej. Dyrektorzy tych instytucji, takich jak muzea czy instytuty badawcze, mają za zadanie stać na straży zdefiniowanych misji i celów, ale również mają przestrzeń do wprowadzania innowacji i realizacji własnych wizji.

 

Uwagę zwrócono również na znaczenie edukacji szkolnej oraz współpracy z placówkami oświatowymi w kształtowaniu przyszłych pokoleń. Edukacja nieformalna, realizowana przez te instytucje, ma fundamentalny wpływ na naszą pamięć historyczną.

 

W trakcie Forum uczestnicy mieli możliwość uczestniczyć w wyjątkowym wydarzeniu, jakim było przekazanie książki należącej niegdyś do Józefa Ulmy z Markowej koło Rzeszowa, który wraz z żoną i dziećmi został zamordowany przez Niemców za ukrywanie Żydów w czasie II wojny światowej. Niniejsze wydarzenie odbyło się w ramach „Wejścia w historię” - cyklicznego wydarzenia, którego ideą jest przede wszystkim wyeksponowanie wybranych artefaktów nieprezentowanych na co dzień w przestrzeni Muzeum, a związanych z interesującymi zdarzeniami i osobistymi historiami, aktualnymi rocznicami, wydarzeniami wojennymi lub zagadnieniami okresu wojny i okupacji.

 

Podczas wydarzenia głos zabrali dr Wojciech Kozłowski, z-ca dyrektora z Instytutu Pileckiego i prof. Rafał Wnuk, p.o. dyrektora MIIWŚ w Gdańsku. Historię przedmiotu przybliżyli - Kamil Kopera, historyk z Instytutu Pileckiego oraz dr Wojciech Łukaszun, kierownik Działu Zbiorów MIIWŚ.

 

Program „Zawołani po imieniu” upamiętnia Polaków, którzy podczas okupacji niemieckiej zostali zamordowani przez Niemców za pomoc Żydom, zagrożonym śmiercią w czasie zagłady. Program Instytutu Pileckiego to jedyna taka inicjatywa w Polsce, która przywraca pamięć o lokalnych bohaterach, aktywizuje ich rodziny i pielęgnuje wspólnotowe więzi. Program prowadzony jest od marca 2019 roku. Dotychczas upamiętniono 99 Polaków w różnych częściach Polski, w tym także w powiecie kieleckim. We wrześniu 2022 roku w Chmielniku odsłonięto obelisk ku czci Sprawiedliwych Marii i Wacława Stradowskich, którzy zostali zamordowani za pomoc Żydom w czasie okupacji niemieckiej. Starostwo Powiatowe w Kielcach było współorganizatorem tego wydarzenia.