O procesach demokratycznych w UE

Jak wychowywać  przyszłych obywateli, którzy będą działać na rzecz rozwoju państwa? - na to pytanie odpowiadali uczestnicy konferencji podsumowującej realizację projektu #shareEU.

Przypomnijmy, Powiat Kielecki w partnerstwie z Uniwersytetem Jagiellońskim, Świętokrzyskim Centrum Doskonalenia Nauczycieli w Kielcach oraz europejskimi uniwersytetami z Włoch (Universita Degli Studi Dell’Aquila, L’Aquila) i Słowacji (Univerzita Mateja Bela, Bańska Bystrzyca) realizuje przedsięwzięcie pod nazwą „Kształtowanie obywatelstwa europejskiego w społeczeństwach posttotalitarnych. Refleksje po 15 latach od rozszerzenia Unii Europejskiej. #shareEU ”.

Projekt ma przyczynić się do lepszego zrozumienia demokratycznych procesów społecznych zachodzących w Unii Europejskiej. Jego głównym celem jest stworzenie ponadnarodowej debaty i refleksji na temat działań edukacyjnych i społecznych związanych z kształtowaniem obywatelstwa europejskiego w społeczeństwach posttotalitarnych. 

Powiat kielecki w ramach swoich działań był odpowiedzialny za organizację spotkania, w którego trakcie rozmawiano o efektach realizacji przedsięwzięcia. Konferencja odbyła się w ostatnią sobotę lutego. Uczestników powitali wicestarosta kielecki Tomasz Pleban i dyrektor ŚCDN Jacek Wołowiec.

- Program naszego spotkania jest bardzo bogaty. Usłyszymy wielu ciekawych prelegentów, którzy pozwolą nam zrozumieć procesy zachodzące w kształtowaniu społeczeństwa obywatelskiego na przestrzeni ostatnich 15 lat - mówił wicestarosta Tomasz Pleban.

Zaangażowania i poświęcenia w realizację projektu pogratulował dyrektor Świętokrzyskiego Centrum Doskonalenia Nauczycieli w Kielcach. - Myślę, że dzięki zaangażowaniu i konsekwencji w działaniu udało nam się zrobić coś znaczącego i dobrego - mówił Jacek Wołowiec.

W webinarium uczestniczyli m.in.: członek Zarządu Powiatu w Kielcach Mariusz Ściana, dyrektor Powiatowego Urzędu Pracy w Kielcach Grzegorz Piwko, przedstawiciele partnerów projektu oraz dyrektorzy szkół, wykładowcy i nauczyciele odpowiedzialni za edukację obywatelską. Łącznie blisko 80 osób.

Jednym z przedmówców był Tomasz Pleban, który omówił rolę szkoły w kształtowaniu świadomości obywatelskiej uczniów na wszystkich szczeblach edukacyjnych.

Edukacja obywatelska w Polsce realizowana jest od pierwszego etapu edukacyjnego. Początkowo jej treści zintegrowane są w ramach różnych przedmiotów nauczania, potem jest realizowana w ramach osobnego przedmiotu (np. wiedzy o społeczeństwie).

- Polska w ostatnich latach postawiła na edukację obywatelską w szkołach. Świadczy o tym chociażby to, że został wydzielony przedmiot, który to realizuje. W wielu krajach Europy Zachodniej nie ma takiego przedmiotu - zwrócił uwagę Tomasz Pleban, analizując poszczególne etapy kształcenia. - W klasie VIII szkoły podstawowej pojawia się wiedza o społeczeństwie. I ten przedmiot wraz z historią dominują, jeśli chodzi o edukację obywatelską na płaszczyźnie edukacji ponadpodstawowej.

Wicestarosta zwrócił również uwagę na sposoby i formy realizacji edukacji obywatelskiej w szkołach. - Mamy edukację obywatelską poprzez udział w akcjach charytatywnych, pomoc słabszym, chorym czy wolontariat. Mamy tu edukację obywatelską rozumianą jako edukacja patriotyczna, która realizowana jest przez celebrowanie obchodów świąt państwowych, organizowanie akademii i prelekcji w duchu wychowania patriotycznego, kultywowanie tradycji, naukę hymnu narodowego, składanie kwiatów przed pomnikami, organizowanie spotkań z kombatantami czy zwiedzanie muzeów - wyliczał wicestarosta.

W programie znalazły się też wykłady na temat: polskiego społeczeństwa obywatelskiego po 1989 roku (dr Grzegorz Pożarlik, Uniwersytet Jagielloński), roli europejskiej polityki regionalnej w rozwoju krajów Unii Europejskiej (dr hab. Sławomir Pastuszka, Uniwersytet Jana Kochanowskiego w Kielcach), kształtowania się ustrojów totalitarnych po II wojnie światowej w Europie Środkowej (dr hab. Tadeusz Kopyś, Uniwersytet Jagielloński) i rozwijania empatii i postaw obywatelskich poprzez udział w wolontariacie (dr Maria Katarzyna Grzegorzewska, Wydział Humanistyczny AGH).

Referaty dotyczyły również szkolnych klubów europejskich po wejściu Polski do Unii Europejskiej (dr Grażyna Barwinek, dyrektor Szkoła Podstawowa w Chęcinach), wykorzystania środków unijnych przez nauczycieli, uczniów i gminy (dr Dariusz Kubalski, dyrektor Szkoła Podstawowa nr 2 w Staszowie; mgr Ewa Pasternak, Powiatowy Zespół Szkół w Chmielniku), roli szkół w projekcie #shareEU oraz wolontariatu ( mgr Anna Ulatowska, Powiatowy Zespół Szkół w Chęcinach; Wiktoria Kowalczyk, uczennica i wolontariuszka z Powiatowego Zespołu Szkół w Łopusznie; Milena Ruszyncew, uczennica i wolontariuszka  Liceum Ogólnokształcące Busko-Zdrój).

Prelegenci poruszyli też tematy odnoszące się do mocnych i słabych stron udziału regionu świętokrzyskiego w strukturach Unii Europejskiej (Ewa Kiniorska, dyrektor Wydziału Strategii i Rozwoju Starostwa Powiatowego w Kielcach), roli edukacji w kontekście zmian zachodzących na rynku pracy (Grzegorz Piwko, dyrektor Powiatowego Urzędu Pracy w Kielcach), doskonalenia zawodowego nauczycieli w latach 2004-2020 (mgr Maria Bednarska, Świętokrzyskie Centrum Doskonalenia Nauczycieli w Kielcach) oraz europejskich projektów edukacyjnych (mgr Maria Bednarska, mgr Anna Przeorska, Świętokrzyskie Centrum Doskonalenia Nauczycieli).

- Udział w projekcie przede wszystkim przybliżył mi problematykę związaną z totalitaryzmem. Dzięki zajęciom przeprowadzonym przez nauczycieli-multiplikatorów mogłam dowiedzieć się wielu ciekawych rzeczy na temat przemian społecznych, problemów związanych z nierównością społeczną i niebezpieczeństwem nacjonalizmu - mówiła Natalia Jasik uczennica klasy drugiej z Powiatowego Zespołu Szkół w Chmielniku.

- Projekt #shareEU był bardzo twórczym i ciekawym doświadczeniem. Poruszona problematyka otworzyła wielu młodym ludziom drogę do lepszego poznania rzeczywistości, w której żyjemy - dodała Ewa Pasternak nauczyciel multiplikator z PZS w Chmielniku.

Zadowolenie z udziału w projekcie wyraziła również wolontariuszka Wiktoria Jędrzejczyk - Biorąc udział w wykładach poszerzyłam swoją wiedzę na temat Unii Europejskiej oraz zdobyłam kolejne doświadczenie w pracy wolontariackiej. Miałam również szansę przeprowadzić wspólnie z koleżanką spotkanie ogólnoszkolne dla uczniów Powiatowego Zespołu Szkół w Bodzentynie, na którym przedstawiłyśmy założenia i działania przeprowadzone w ramach projektu #ShareEU.