20 lat ludowego muzykowania w Chmielniku
5 Sierpnia 2019
Ponad sześciuset wykonawców, reprezentujących niemal wszystkie gminy powiatu kieleckiego, zaprezentowało się podczas wyjątkowej jubileuszowej 20. edycji Powiatowego Przeglądu Zespołów Folklorystycznych i Solistów w Chmielniku.
Jubileuszowy przegląd w Chmielniku był wyjątkowy pod wieloma względami. Dopisali wykonawcy, nie tylko ci którzy od wielu lat wzbogacają lokalny folklor, ale również debiutanci. Nie zawiodła także publiczność, która wyśmienicie bawiła się pod sceną, nawet gdy nad Chmielnikiem zapadł już zmrok. Udała się także pogoda – krótki deszcz udało się przegonić, dzięki piosenkom i przyśpiewkom, które rozbrzmiewały ze sceny.
Święto kultury ludowej
Wszystkich artystów i gości niedzielnego przeglądu powitali przedstawiciele Zarządu Powiatu w Kielcach: starosta kielecki Mirosław Gębski, wicestarosta Tomasz Pleban oraz członek Zarządu Powiatu Mariusz Ściana. Nie zabrakło także przedstawicieli władz centralnych oraz wojewódzkich wojewody Agaty Wojtyszek, posła Krzysztofa Lipca, przewodniczącego Sejmiku Województwa Świętokrzyskiego Andrzeja Prusia, wiceprzewodniczącego Sejmiku – Mieczysława Gębskiego, a także licznie przybyłych wójtów i burmistrzów gmin naszego powiatu: Pawła Wójcika, burmistrza Chmielnika, Tomasza Lato, wójta gminy Masłów, Dariusza Meresińskiego, burmistrza Daleszyc, Andrzeja Gąsiora, burmistrza miasta i gminy Nowa Słupia. Nie zabrakło również radnych powiatowych: Anny Kosmali, Ireny Gmyr, Agaty Sałaty, Małgorzaty Popiel, Józefa Szczepańczyka, Michała Godowskiego i Tomasza Gruszczyńskiego.
Starosta kielecki podziękował wszystkim przybyłym za krzewienie kultury ludowej, polskiej i chrześcijańskiej. Zaintonował też fragment pieśni ludowej "nie lij deszczu, nie lij", która przypadła do gustu chmielnickiej publiczności i od tej pory pomagała wywołać dobrą pogodę podczas imprezy. - Imprezy organizowane przez powiat, co roku przyciągają licznie miłośników kultury ludowej. To doskonała okazja, by posłuchać i zobaczyć wspaniałych wykonawców oraz zapoznać się z ich oryginalną twórczością - powiedział starosta Mirosław Gębski.
- Dzisiaj po raz pierwszy przegląd odbędzie się w nowej formule z czterema kategoriami: zespołów śpiewaczych a capella, zespołów śpiewaczych z akompaniamentem, zespołów pieśni i tańca oraz solistów. Życzę wszystkim artystom wykonań na wysokich poziomie i wspaniałej zabawy – dodał członek Zarządu Powiatu w Kielcach Mariusz Ściana.
Burmistrz miasta i gminy Chmielnik powitał gości na ziemi chmielnickiej. – 20 lat nieprzerwanego festiwalu kultury ludowej w Chmielniku jest niesamowitym wyczynem. Niechaj wygra dziś spotkanie ludzi, którzy kochają kulturę ludową – powiedział.
Poseł Krzysztof Lipiec był zachwycony przeglądem w Chmielniku, pokreślił, iż dawno nie widział tak wielu występujących artystów na jednej scenie. – Spotkali się tu dzisiaj miłośnicy muzyki ludowej. Cieszę się, że tak pięknie podtrzymujecie Państwo tradycje naszego regionu. Podczas przeglądu zobaczyłem nie tylko piękne ludowe stroje, ale także usłyszałem najpiękniejsze dźwięki muzyki płynącej prosto z serca – powiedział poseł i sam zaprezentował na scenie niezwykły kunszt śpiewaczy, śpiewając „Da moja Łysico”.
Zasłużeni dla kultury nagrodzeni
Po części oficjalnej na scenę wkroczyli tegoroczni wykonawcy. Ich występy oceniało jury w składzie: Stanisław Cygan, profesor UJK, językoznawca, znawca gwary z terenu kielecczyzny. Grzegorz Michta – muzyk ludowy, absolwent m.in. Akademii Muzycznej w Katowicach, współpracujący z wieloma zespołami ludowymi, a także Wioletta Krzyżanowska, która od dwudziestu lat zajmuje się kulturą ludową naszego powiatu poprzez pracę w z Referacie Kultury Starostwa Powiatowego w Kielcach. Jurorzy oceniali dobór repertuaru, autentyczność gwary, poziom artystycznych prezentacji i ogólny wyraz artystyczny.
Mieli oni trudne zadanie do wykonania, ponieważ wszyscy ludowi artyści prezentowali bardzo wysoki poziom. Nawet debiutanci, jak Zespół Młode Lata z Miedzianej Góry, prezentowali folklor we wspaniałej odsłonie.
Zanim jednak udało się wyłonić laureatów przeglądu o godzinie 16.00 poznaliśmy pierwszych tego dnia zwycięzców. Byli to laureaci Dorocznej Nagrody Starosty Kieleckiego. Nagrody główne i statuetki „Gloria” powędrowały do Ireny Gąsior w kategorii indywidualnej, oraz do zespołu Kowalanki w kategorii grupowej. Wyróżnienie zdobyła Szkolno-Gminna Orkiestra Dęta z Morawicy. Nagrody Starosty za osiągnięcia w dziedzinie twórczości artystycznej, upowszechniania i ochrony to wyróżnienie, które przyznawane jest od 2001.
- Śpiew i muzyka towarzyszą mi od dzieciństwa – powiedziała Irena Gąsior, która od 2011 roku śpiewa w Zespole Chełmowianki, a od 2016 roku występuje również jako solistka. Jest laureatką wielu przeglądów i konkursów. Od wielu lat nie ustaje w wysiłkach w gromadzeniu i dokumentowaniu piosenek, przyśpiewek i godek w gwarze ludowej.
W imieniu działającego od 55 lat zespołu Kowalanki nagrodę odebrały trzy jego członkinie, które działają w nim od początku – Henryka Brzoza, Stefania Golenia oraz przewodnicząca Jadwiga Brzoza, która serdecznie podziękowała za wyróżnienie.
Kowalanki to Zespół Obrzędowy, który działa na wielu polach. Panie nie tylko śpiewają, przedstawiają ludowe obrzędy, ale również wykonują kwiaty z bibuły i krepiny oraz wspaniale gotują. Kilka z członkiń posiada dorobek pisarski w postaci wierszy i gawęd.
Wyróżnienie dla Szkolno-Gminnej Orkiestry Dętej w Morawicy odebrał kapelmistrz Paweł Czekaj, który podkreślił, że choć praca z młodymi ludźmi jest wymagająca, ze względu na to, że wciąż należy szkolić nowych członków, to daje ona mnóstwo satysfakcji. Orkiestra obchodzi w tym roku 20-lecie działalności. – Nagroda ta jest udokumentowaniem naszej pracy, która ma na celu szerzenie muzyki orkiestrowej na terenie gminy Morawica i nie tylko – powiedział kapelmistrz.
Kolorowo, tradycyjnie i tanecznie
W czasie trwania przeglądu powiatowa scena w Chmielniku ani przez chwilę nie była pusta. Artyści zmieniali się jak w kalejdoskopie, wykonując coraz piękniejsze ballady, przyśpiewki czy zachwycając żywiołowym tańcem. Dlatego też obrady jury były wyjątkowo burzliwe i trwały do późnych godzin wieczornych, by wyłonić wyróżnionych i zwycięzców we wszystkich czterech kategoriach.
- Mogę powiedzieć, że na podstawie dzisiejszych prezentacji scenicznych, gwara świętokrzyska ma się dobrze. Słyszeliśmy ją tu dziś w rożnych odsłonach i obrazach. Dziękuję za to spotkanie z folklorem – podsumował profesor Stanisław Cygan.
Mariusz Ściana podziękował także wszystkim występującym: - Widać, jak bardzo mocno pielęgnujecie naszą tradycję. Z troku na rok jest coraz więcej i to pokazuje co jest w przeglądzie najważniejsze – świetna zabawa i obcowanie z kulturą – podkreślił.
Pierwsze miejsce w kategorii solistów oraz nagrodę ufundowaną przez Przewodniczącą Rady Miejskiej w Chmielku Anitę Jabłońską otrzymała Marianna Śmiłowska. Drugie miejsce zajęła Maria Sęk z gminy Morawica, zaś trzecie Szczepan Królikowski z Bodzentyna. Wyróżnieni w kategorii soliści zostali Marianna Jamrożek oraz Alfreda Nowak.
W kategorii zespołów śpiewaczych a capella pierwsze miejsce wraz z nagrodą ufundowaną przez burmistrza Chmielnika Pawła Wójcika zdobył Zespół Śpiewaczy „Górnianecki”, drugie – Zespół Śpiewaczy Dalmarjanki, zaś trzecie miejsce zajęli Tumlinianie. Wyróżneinie w tej kategorii trafiło do Zespołu Pieśni Ludowej z Marzysza i Zespołu „Śwarne Kakonianki”.
Pierwsze miejsce w kategorii zespół śpiewaczy z akompaniamentem zajęły Chełmowianki, drugie - Drochowianie, trzecie Brzezinianki. Wyróżnienie otrzymały Modrzewiewianki.
W kategorii zespołów pieśni i tańca zatriumfował Zespół Pieśni i Tańca Furmiani, na drugim miejscu uplasował się Zespół Pieśni i Tańca Leśnianie, trzecie miejsce zajęli Piekoszowianie.
Wręczono także w ramach jubileuszowej edycji dwie nagrody specjalne. Otrzymały je dwa wyjątkowe zespoły z naszego powiatu, wyróżniające się prezencją, muzykalnością oraz repertuarem, Zespół Pieśni i Tańca Morawica oraz Zespół Śpiewaczy Echo Łysicy z Bielin. – Zachęcam, by brać przykład z tych zespołów, które wspaniale pracują i widać tego efekty – zwrócił się do zebranych juror Grzegorz Michta.
Wszyscy zdobywcy głównych nagród otrzymali piękne ryciny wykonane z okazji 20-lecia Przeglądu przezn artystę rzeźbiarza Arkadiusza Latosa.
Na zakończenie członek Zarządu Powiatu w Kielcach złożył podziękowania na ręce burmistrza Chmielnika Pawła Wójcika za 20 letnią współpracę z samorządu miasta i gminy Chmielnik z samorządem powiatu kieleckiego przy organizacji powiatowych przeglądów. - Myślę, ze to spotykamy się w tym pięknym mieście to zasługa zarówno samorządu Chmielnika, ale także Zarządu Powiatu, który widzi potrzebę, aby kultywować kulturę polską, tę kulturę, która jest nam bardzo bliska. Ważne, żeby między jednostkami samorządu terytorialnego nie było rywalizacji, ale współpraca. Ta współpraca jest dowodem na to, że możemy bawić się wspólnie i każdego dnia wspominać - powiedział Mariusz Ściana i zaprosił wszystkich do wspólnej zabawy już za rok.
XX Powiatowy Przegląd Zespołów Folklorystycznych i Solistów
