Uchronić od zapomnienia

 

Uwielbiał słuchać niezwykłych opowieści swojej prababci, często zapuszczał się na wędrówki po najbliższej okolicy, odkrywając jej uroki i tajemnice. Teraz – gdy jest już dorosłym mężczyzną – tę miłość do małej ojczyny i jej historii przekazuje kolejnym pokoleniom.

Grzegorz Szlefarski – nauczyciel ze Szkoły Podstawowej w Ćmińsku i przewodnik świętokrzyski, jak nikt inny potrafi opowiadać o dziejach gminy Miedziana Góra i miejscach, które tworzą jej tradycje. Ale dla niego – mała ojczyzna to także, a może przede wszystkim - ludzie. Gdy wiele miesięcy temu wraz ze swoimi uczniami przystępował do pracy nad dziejami szkoły w Ćmińsku odwiedził ponad 30 osób – najstarszych absolwentów stuletniej podstawówki, by utrwalić w wersji filmowej ich wspomnienia. Zebrano ponad 50 godzin materiału. - To były fascynujące spotkania z niezwykłymi ludźmi, utrwaliliśmy historie opowiadane m.in. przez Władysława Sochę, który jest równolatkiem szkoły czy 99-letnią Domicelę Kozioł – mówi Grzegorz Szlefarski. – Zebraliśmy ogromny materiał, który ocala od zapomnienia kawał historii nie tylko szkoły w Ćmińsku, ale i naszej lokalnej społeczności. Nasi rozmówcy byli przecież świadkami wielu ważnych, czasami dramatycznych, wydarzeń.

Skąd u Grzegorza Szlefarskiego ta kronikarska i historyczna pasja? Od urodzenia mieszka na Wyrowcach, jak mówi z uśmiechem – jako młody chłopak uwielbiał włóczyć się po najbliższej okolicy, szczególnie zaś upodobał sobie Górę Grodową i Mur Oporowy. - Te miejsca wywarły na mnie ogromne wrażenie, a z każda kolejną wędrówką rosła we mnie potrzeba zdobywania wiedzy o historii naszej małej ojczyzny – wspomina. – Uwielbiałem słuchać opowieści mojej prababci i babci, w których ludowy przekaz mieszał się z prawdą. Odkryłem, że najstarsi mieszkańcy posiadają ogromna wiedzę, znają się – tak jak na przykład moja babcia – na ziołolecznictwie. Zrozumiałem także, że ta wiedza odchodzi w niebyt wraz z odejściem tych osób i że warto uchronić ten przekaz od zapomnienia.

Po skończeniu szkoły średniej nie wybrał jednak studiowania historii, lecz – zdecydował się na biologię na Uniwersytecie Jana Kochanowskiego w Kielcach, a potem rozpoczął pracę pedagogiczną – najpierw w Kielcach, potem w SP w Ćmińsku. Zaraz po studiach ukończył kurs przewodnika turystycznego, na którym zatknął się z takimi mentorami jak Jerzy Kapuściński czy Cezary Jastrzębski. To oni utwierdzili go w przekonaniu, że odkrywanie swojej małej ojczyzny jest niezwykle fascynującym zajęciem. Dziś tę fascynację stara się przekazać swoim uczniom, chciałby, by docenili oni wartość najbliższej okolicy, by obudził się w nich lokalny patriotyzm i duma z miejsca, w którym żyją.

- Jest tyle wspaniałych zakątków w naszej gminie, które chciałbym pokazać uczniom  - mówi Grzegorz Szlefarski. – Pragnę również rozbudzić w nich poczucie odpowiedzialności za najbliższą okolicę, dlatego  organizujemy akcje sprzątania śmieci, wyczulam też dzieci na to, jak ważne jest poszanowanie środowiska naturalnego, które niszczy np. niefrasobliwe spalanie odpadów czy wylewanie nieczystości do przydrożnych rowów.

Wraz ze swoimi wychowankami Grzegorz Szlefarski stworzył dwie trasy turystyczne – jedną po Ćmińsku, drugą – szlakiem gwarków, fryszerzy i kowali. Jego inicjatywą było również zgłoszenie Bobrzy do konkursu na rzekę roku, dzięki czemu udało się ją wypromować w Polsce. - Każdy swój pomysł staram się realizować wraz z uczniami, aktywizować ich, pobudzać poczucie związku z małą ojczyzną – mówi przewodnik świętokrzyski. On sam jest skarbnicą wiedzy o przeszłości, atrakcjach i tajemnicach gminy Miedziana Góra. Wciąż wędruje jej ścieżkami, wciąż szpera w starych dokumentach, zagląda do książek, rozmawia z ludźmi, bowiem jak twierdzi – tyle rzeczy jeszcze jest do odkrycia i uchronienia od zapomnienia.

Agata Niebudek-Śmiech

Grzegorz Szlefarski wraz z uczniami - Dominiką Szybalską, Kacprem Fertem i Sewerynem Kasprzykiem z okazji 100-lecia szkoły w Ćmińsku zrealizowali projekt, podczas którego prowadzili wywiady z najstarszymi mieszkańcami Ćmińska, Bobrzy i Przyjma. Zebrali unikalny materiał filmowy pt. „Szkoła w Ćmińsku – Historia prawdziwa”, który można obejrzeć na:

https://www.youtube.com/watch?v=hS6qOWIJ3_o&feature=youtu.be

Trwają również prace nad przygotowaniem kroniki szkoły w Ćmińsku.

  (Urząd Gminy Miedziana Góra)